Thanh Nhân Tông (chữ Hán: 清仁宗, 13 tháng 11, năm 1760 – 2 tháng 9, năm 1820), Hãn hiệu Tát Y Thập Nhã Nhĩ Đồ Y Lỗ Cách Nhĩ Đồ hãn (萨伊什雅尔图伊鲁格尔图汗; Сайшаалт ерөөлт хаан), Tây Tạng tôn hiệu Văn Thù Hoàng đế (文殊皇帝), là vị Hoàng đế thứ 7 của nhà Thanh trong lịch sử Trung Quốc Mãn Châu. Ông cai trị từ năm 1796 đến năm 1820 và chỉ dùng niên hiệu Gia Khánh (嘉慶) nên ông còn được gọi là Gia Khánh Đế (嘉慶帝).

Vào năm Càn Long thứ 60 (1796), Càn Long Đế do không muốn thời gian trị vì của mình lớn hơn Hoàng tổ phụ Thanh Thánh Tổ Khang Hi Đế mà mình ngưỡng mộ, đã thiện nhượng cho Gia Khánh Đế để lên làm Thái Thượng hoàng, nhưng vẫn tiếp tục nắm quyền quyết định các việc lớn, sử gọi là Huấn chính (训政) biện pháp. Trong thời gian trị vì của mình, Gia Khánh đã có những hành động cố gắng khôi phục lại triều Thanh sau một thời gian dài bị lũng đoạn bởi sủng thần Hòa Thân và chống nạn buôn thuốc phiện ở Trung Hoa. Gia Khánh Đế đã cho hành quyết Hòa Thân, một quan tham nổi tiếng dưới thời trị vì của Càn Long.

Thời kỳ trị vì của Gia Khánh, mâu thuẫn xã hội gay gắt, nha phiến lưu nhập Trung Quốc, việc chống nạn tham nhũng không khởi sắc, sử gia gọi là Gia Đạo trung suy (嘉道中衰).

"Bắt đầu từ thời Gia Khánh nhà Thanh đã qua tời cực thịnh,để xuống dôc từ đây,trong thì bị giặc dậy,ngoài thì binh lực không đủ sức chông cự với cuộc chiến tranh Anh-Pháp(cuộc chiến nha phiến 1840),khiến lò cảnh Đức Trấn nhà Thanh cũng theo gót mà lụn bại

Sự sản xuất đồ sành không tốt đẹp như xưa,vì một lẽ khác là từ ngày ông Đường Anh qui tiên,những người lên thay thế ông,đều không phải là người kỳ tài,giỏi chế tạo và giỏi điều khiển"

                                                                                                                                                           "Khảo về đồ sứ cổ trung hoa.VHS"

 

 

 

ST